Vidalı Kompresör
Hesapları ile ilgili Formüller
v Dairenin (Boru veya Silindir İç
Çaplarının) Kesit Alanı:
A = (Pi*d2)/4 = mm2 Pi =
3.14159265 D
= Çap (mm) –İç Çap-
A = Alan (mm2) –İç Kesit Alanı-
1 m2 = 100 dm2 = 10,000 cm2 =
1,000,000 mm2
v Borunun (Uzunluğuna göre) veya
Silindirin (Yüksekliğine göre)
Hacmi: V = A * h = mm3
A = Alan (mm2) –İç Kesit Alanı, İç
çapa göre hesaplanmış alan-
h = Borunun uzunluğu veya silindirin
yüksekliği (mm) V =
Hacim (mm3) 1 dm3 = 1
litre = 1,000,000 mm3 = 1000 cm3 =
0.001 m3
1 m3 = 1000 dm3 = 1000 litre
v Dairenin (veya Çemberin) Çevresi
(çevresel uzunluk) = Pi*d
Pi= 3.14159265 d=
Çap
Dairenin Belli Bir Sarma açısına
göre çevresel uzunluk = (Pi*α * d) /
360 α = Sarma açısı (derece)
=> yarım daire için α = 180º
v Bir kesitten geçen (Boru içinden
veya kanal içinden) geçen akışkanın
hızı: v = Q / A = m/s
Q = Akışkanın debisi (m3/s)
A = Akışa Dik Kesit Alanı (m2 )
1 m3/s = 60 m3/dk = 1000
litre/saniye (L/s) 1 m3/dk
= 1/60 m3/s = 1000 litre/dakika (L/dk)
1 m3/h = 60 m3/dk = 1000 litre/saat
(L/h) v Kasnak
Çaplarına Göre (Yaklaşık) Motor ve
Vida Devir Oranları: Dm
= Motor Kasnağı Çapı ( mm)
Dv = Vida Kasnağı Çapı (mm)
nm = Motor Devir Sayısı (d/dk)
nv = Vida Devir Sayısı (d/dk)
i= Vida/Motor devir oranı = Dm/Dv
nv= nm * i = nm* (Dm/Dv)
v Dişlikutusu (GearBox) Dişlilerinin
Diş Sayısına Göre Devir Oranı:
Dm = Çeviren (Hareket veren)
dişlinin diş sayısı
Dv = Çevrilen (Hareket alan)
dişlinin diş sayısı
nm = Çeviren dişlinin Devir sayısı
(d/dk) nv =
Çevrilen dişlinin DevirSayısı (d/dk)
i= Çevrilen/Çeviren devir oranı =
Dm/Dv nv= nm * i = nm*
(Dm/Dv)
v Motor Gücünün kW, HP (Beygir
Gücü), kcal/h olarak farklı
ifadeleri: 1 HP (metrik) =
75*9.80665 kg*m/sn2 = 735.5 Watt =
0.7355 kW
1 kW = 1/0.7355 HP = 1.3596 HP
Yaklaşık değerler: 1 HP (metrik, PS)
= 736 Watt, 1 kW= 1.36 HP (metrik
sistem) İngiliz/Amerikan
sistemindeki HP'ye göre : 1 kW =
1.34 HP, 1 HP = 746 Watt
1 kW = 860 kcal/h
1 kWh Enerji = 860 kcal ısı enerjisi
(1 kWh elektrik enerjisi, 860
kcal’lik ısıya denktir.)
v Hız ile güç ve kuvvet ile basınç
arasındaki bağlantılar: Güç = P =
Kuvvet * Hız = F * v = Newton * m/s
= Watt = 9.81 kg * m/s (9.80665) P =
Güç (Watt) = 860 cal/h 1
kilogram kuvvet (kg) = 9.80665
Newton (N)
(1 kg kütlenin dünyadaki ağırlığı =
1 kg kuvvet = kütle * yerçekimi
ivmesi = 9.81 N) P = Güç (HP/PS
metrik sistem) = 75 kg(kuvvet)*m/s =
75*9.80665 N*m/s = 735.5 Watt
F = Kuvvet (Newton) = basınç * alan
= p*A = (N/m2) * m2 1
bar = 100,000 N/m2 = 100 kN/m2 = 10
N/cm2 = 10/9.80665 kg/cm2 = 1.02 kg/
cm2
1 atmosfer = 1.013 bar (deniz
seviyesinde) 1 atmosfer ~= 1 bar ~=
1 kg/ cm2 Efektif Basınç
= Manometreden Okunan Basınç =
Gerçek Basınç – Atmosfer Basıncı
1 atm = 0 bar (efektif) = 1 bar
(mutlak) (Hassas hesaplarda 1 atm =
1 .013 bar) v
Sıkıştırılabilir akışkanların
(gazların) hacmi ile basıncı
arasındaki ilişki:
P1*V1/T1 = P2*V2/T2
P1= Başlangıç Basıncı
V1= Başlangıç Hacmi
T1= Başlangıç Sıcaklığı (Kelvin)
P2= Sonuç Basıncı
V2= Sonuç Hacmi
T2= Sonuç Sıcaklığı (Kelvin)
Sabit Sıcaklıkta : V2= V1* (P1/P2) ,
P2= P1*(V1/V2) 1 ºC =
273 K , 100 ºC = 373 K (Kelvin)
-273 ºC = 0 K Sabit
Basınçta : V2 = V1*(T2/T1) , T2=
T1*(V2/V1) P1*V1 = m*R*T1
P2*V2 = m*R*T2 m = kütle (kg,
yoğunluk= m/V = deniz seviyesinde
standard atmosfer 1.255 kg/m3)
R = gaz sabiti (hava için 287 J/kgK)
(P1*V1)/(P2*V2) = T1/T2 v
Vidalı Kompresörün Serbest Hava
Debisinin İfadesi (FAD) : FAD,
kompresörün bastığı havanın emdiği
havanın miktarı cinsinden
ifadesidir. Yani 20 ºC referans emiş
sıcaklığına göre, atmosfer
basıncında, 1 dakikada emilen hava
miktarı (hacim olarak); m3/dk
(metreküp/dakika). Başkaca bir ifade
yok ise, Kompresörün FAD değeri,
kompresörün 1 dakikada bastığı
havanın, 20 ºC’de, 1 atmosfer
basınçta (0 bar efektif, 1-1.013 bar
mutlak basınçta) kaplayacağı hacim
anlamına gelir. Bununla birlikte,
basınçlı hava aygıtlarının
kapasitesi 25 ºC'yi referans alan
Nm3/dk (normal metreküp/dakika)
cinsinden ifade edilebilmektedir.
(Hava soğudukça kompresörün bastığı
havanın kütlesi artar, ısındıkça
azalır. Kompresör çıkışındaki hava
ısınmış olduğu için emdiğinden daha
fazla hacime sahip olur. Burada asıl
olan kompresörün emdiği hava
miktarıdır, ki, aynı miktarı
çıkışına taşıyarak, basar.) Gerçekte
boru içinden geçen havanın miktarı,
kompresörün FAD değerinin çalışma
basıncının mutlak (barometre)
değerine bölünmesiyle bulunan
değerdir. (Örneğin: 8 m3/dk FAD
değeri ölçülüyorsa, 7 bar efektif
basınçta, bu kompresörün bastığı
hava boru içinden 1 m3/dk olarak
geçiyor demektir. Boru içindeki hava
hızını hesaplarken bu durumu dikkate
almak gerekir.) NOT: “Debi”
birim zamanda akış miktarı demektir. |